ทำความรู้จัก “ผักแขยง (กะแยง)” ผักพื้นบ้าน มากสรรพคุณ

ผักแขยง ผักกะแยง

1,058 Views

คัดลอกลิงก์

สารบัญ

ผักแขยง คืออะไร ? วันนี้ SGE อยากพาทุกคนไปทำความรู้จักกับผักแขยง หรือผักกะแยงให้มากขึ้น พร้อมรู้สรรพคุณ ข้อควรระวัง และอื่น ๆ อีกมากมาย ไปกันเลย

ประโยชน์และสรรพคุณของผักแขยง

ผักแขยง พืชสมุนไพรพื้นบ้านที่อุดมไปด้วยประโยชน์และสรรพคุณที่หลากหลาย ช่วยบำรุงร่างกาย รักษาอาการเจ็บป่วยต่าง ๆ เช่น

ประโยชน์ของผักแขยง ผักแขยง

1.ผักแขยง มีรสเผ็ดร้อน กลิ่นหอมฉุน ช่วยทำให้เจริญอาหาร ลดอาการเบื่ออาหาร

2.ป้องกันเส้นเลือดตีบตันและไข้ร้อนใน

3.แก้ไข้ ลดไข้ ด้วยการใช้ต้นผักแขยงสด ๆ ประมาณ 15-30 กรัม นำมาต้มกับน้ำกิน

4.ผักแขยง ทั้งต้นและรากเป็นยาแก้ไข้หัวลม โดยใช้ในปริมาณตามต้องการ ก่อนนำมาใช้ให้ล้างน้ำให้สะอาด แล้วนำมาตำให้ละเอียดคั้นเอาแต่น้ำเพื่อดื่ม

5.ขับลมและเป็นยาระบายท้อง

6.ใช้แก้อาการคัน กลาก และฝี ด้วยการใช้ต้นสดนำมาต้มกับน้ำเพื่อล้างบริเวณที่มีอาการ

7.นำมาตำเพื่อพอกแก้อาการบวม

8.ใช้เป็นยาแก้พิษงู (สำหรับงูพิษที่มีพิษไม่ร้ายแรง) ด้วยการใช้ต้นสด ๆ ประมาณ 15 กรัม นำมาตำให้ละเอียดผสมกับต้นฟ้าทะลายโจรสด ประมาณ 30 กรัม แล้วนำไปผสมกับน้ำส้ม   ในปริมาณพอควร คั้นเอาน้ำดื่ม ส่วนกากที่เหลือให้เอามาพอกรอบ ๆ บาดแผล ห้ามพอกบนบาดแผลเด็ดขาด

9.ต้นแห้งที่เก็บไว้นาน 1 ปี เมื่อนำมาต้มกับน้ำดื่ม จะมีสรรพคุณเป็นยาแก้พิษเบื่อเมา

10.ผักแขยง มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ช่วยในการต้านมะเร็ง และต้านการเจริญของเชื้อโรคต่างๆ ได้อ่านเพิ่มเติม

Back to top

ผักแขยง (Rice paddy herb)

ผักแขยง ต้นอ่อน
ต้นอ่อน ต้นแขยง

ชื่อวิทยาศาสตร์

Limnophila aromatica

ชื่อสามัญ

Rice paddy herb

ชื่อวงศ์

Scrophulariaceae, Plantaginaceae

ถิ่นกำเนิด

ทวีปเอเชีย

ผักแขยง (Rice paddy herb) เป็นพืชที่มีถิ่นกำเนิดในทวีปเอเชียซึ่งคลอบคลุมหลายประเทศ เช่น อินเดีย ศรีลังกา จีนตอนใต้  ไทย ลาว กัมพูชา และมีการแพร่กระจายพันธุ์ไปยัง ญี่ปุ่น ไต้หวัน รวมถึงตอนเหนือของออสเตรเลีย โดยในประเทศไทยพบผักแขยง ได้ทั่วทุกภาคของประเทศยกเว้นภาคใต้ที่หาได้ค่อนข้างน้อยหรือไม่มีเลย แต่จะพบได้มากทางภาคอีสาน และภาคเหนือ บริเวณพื้นที่ชื้นแฉะ ริมคันนา ริมหนองน้ำ และยังถูกจัดให้เป็นวัชพืชในนาข้าวอีกด้วย

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของผักแขยง

ลำต้น

เรียวยาว ตั้งตรง กลมกลวง อวบน้ำ มีขนหนาแน่น ทั้งต้นมีกลิ่นหอมฉุน เผ็ดร้อน

ใบ

เรียงตรงข้าม ทุกข้อ ตลอดลำต้น รูปขอบขนานแกมใบหอก รูปขอบขนานหรือรูปไข่แกมวงรี กว้าง 3 – 10 มิลลิเมตร ยาว 1 – 3 เซนติเมตร ขอบใบหยักมนแกมฟันเลื่อย ปลายใบแหลม โคนใบห่อติดลำต้น ไม่มีก้านใบ

ดอก 

ช่อกระจะออกที่ซอกใบและปลายกิ่ง ออกพร้อมกันทั้งต้น ดอกย่อย 2 – 10 ดอก ดอกเป็นรูปหลอดเล็ก ๆ คล้ายถ้วย รูปกรวย ยาว 0.5 นิ้ว ปลายบานเล็กน้อย แยกออกเป็น 4 กลีบ กลีบดอกสีม่วง ผิวด้านนอกเรียบ ผิวด้านในตอนล่างของกลีบดอกมีขน

ผล และเมล็ด

มีลักษณะเป็นฝักเรียวยาว แบบตะเข็บ 2 ข้าง ฝักอ่อนมีสีเขียว ฝักแก่มีสีดำ และปริแตกเมื่อฝักแก่เต็มที่ ภายในฝักมีเมล็ดจำนวนมาก เรียงกันเป็นแถวเดียว เมล็ดมีลักษณะกลม ขนาดเล็ก ประมาณ 1.6 มิลลิเมตร เปลือกเมล็ดมีสีดำ หรือน้ำตาลอมดำ ผิวเมล็ดเรียบ

Back to top

⭐⭐ หากชื่นชอบบทความของ SGE ⭐⭐

สแลนกันแดด NetShade
สแลนกันแดด NetShade

ฝากกดลิงก์เยี่ยมชมสินค้า เพื่อเป็นกำลังใจให้ทีมงานของเราด้วยนะคะ🙏

ฝากกดลิงก์เยี่ยมชมสินค้า เพื่อเป็นกำลังใจให้ทีมงานของเราด้วยนะคะ🙏

สายพันธุ์ของผักแขยง

ผักแขยง หรือผักกะแยง ตามหลักทางพฤกษศาสตร์จะมีอยู่ด้วยกัน 2 ชนิด คือ Limnophila aromatica (Lam.) Merr. และ Limnophila geoffrayi Bonati.

1 Limnophila aromatica (Lam.) Merr.

ผักแขยง ต้นไม้

1 Limnophila aromatica (Lam.) Merr.

จัดอยู่ในวงศ์เทียนเกล็ดหอย (PLANTAGINACEAE) มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ผักพา (ภาคเหนือ), จุ้ยหู่โย้ง (จีนแต้จิ๋ว), สุ่ยฝูโหยง (จีนกลาง), ผักกะแยง แขยง คะแยง ผักกะออม มะออม ผักลืมผัว ควันเข้าตา อีผวยผาย

2 Limnophila geoffrayi Bonati

ผักแขยงแดง ดอกผักแขยง

2 Limnophila geoffrayi Bonati

จัดอยู่ในวงศ์มณเฑียรทอง (SCROPHULARIACEAE) มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า กะแยงแดง (อุบลราชธานี), กะแยง กะออม (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), ผักพา (ภาคเหนือ)

Back to top

ข้อมูลโภชนาการผักแขยง

ข้อมูลโภชนาการ ปริมาณต่อ 100 กรัม

สารอาหาร ปริมาณ หน่วย
แคลอรี (kcal) 20 กรัม
คาร์โบไฮเดรต 4 กรัม
โปรตีน 1 กรัม
ใยอาหาร 1.2 กรัม
ไขมันทั้งหมด 0 กรัม
น้ำตาล 0 กรัม
โพแทสเซียม 0 มิลลิกรัม
คลอเรสเตอรอล 0 มิลลิกรัม
โซเดียม 0 มิลลิกรัม

แหล่งข้อมูลประกอบ: Calforlife

Back to top

วิธีการปลูกผักแขยง

ผักแขยง หรือผักกะแยง เป็นผักพื้นบ้านสำคัญทางภาคอีสาน  และไม่ถูกพบทางภาคใต้ ซึ่งในประเทศไทย ถูกเรียกได้หลายชื่อตามภาษาถิ่นในแต่ละภูมิภาคเช่น ภาษาเหนือ เรียกว่า ผักพา     ภาษากลาง เรียกว่า ผักลืมผัว, ผักแขยง     ภาษาอีสาน เรียกว่า กะออม, กะแยง, กะแยงแดง, ผักขะแยง, ผักอีผวยผาย โดยในอดีตค่อนข้างหาง่ายตามท้องนา แต่ปัจจุบันที่มีการใช้สารเคมีในนาข้าวเพื่อกำจัดวัชพืช ส่งผลให้มีสารเคมีตกค้าง ดังนั้น SGE จะมาแนะนำวิธีปลูกผักแขยง ง่าย ๆ สำหรับคนที่ต้องการปลูกไว้บริโภคภายในครัวเรือนกันค่ะ

วิธีปลูกผักแขยง สมุนไพร
  • ขั้นตอนที่ 1 เตรียมดินปลูก

    นำดินปลูกลงใส่กระถางโดยเว้นขอบกระถางไว้ประมาณ 2 นิ้ว จากนั้นรดน้ำให้ชุ่ม

  • ขั้นตอนที่ 2 ปลูกผักแขยง

    ใช้นิ้วบดขยี้ให้เมล็ดผักแขยงให้หลุดออกจากฝัก แล้วโรยเมล็ดพันธุ์ลงบนดิน

  • ขั้นตอนที่ 3 การดูแล

    นำกระถางไปวางไว้ในที่ร่ม และคอยเติมน้ำไม่ให้ดินแห้ง (ให้ดินแฉะตลอดเวลา)

  • ขั้นตอนที่ 4 เก็บผลผลิต

    ประมาณ30 – 60 วัน ต้นอ่อนจะเริ่มงอก และเมื่อเมล็ดพันธุ์งอกได้ 45 วันแล้วสามารถเก็บผลผลิตไปขยายพันธุ์ต่อด้วยการแยกต้นปลูกในกระถาง ลงดิน หรือแปลงนา และนำลำต้นไปตัดแล้วปักชำทำพันธุ์ต่อได้

Back to top

⭐⭐ หากชื่นชอบบทความของ SGE ⭐⭐

กระถางผ้า กระถางผ้าปลูกต้นไม้
กระถางผ้า กระถางผ้าปลูกต้นไม้

ฝากกดลิงก์เยี่ยมชมสินค้า เพื่อเป็นกำลังใจให้ทีมงานของเราด้วยนะคะ🙏

ฝากกดลิงก์เยี่ยมชมสินค้า เพื่อเป็นกำลังใจให้ทีมงานของเราด้วยนะคะ🙏

แนะนำเมนูผักแขยง

“ผักแขยง” สมุนไพรพื้นบ้าน เป็นยาก็ได้เป็นอาหารก็ดี

1 คั่วหน่อไม้ใส่ผักแขยง

คั่วหน่อไม้ใส่ผักแขยง ผักแขยง

1 คั่วหน่อไม้ใส่ผักแขยง

เมนูบ้าน ๆ ทำทานได้ง่าย ๆ ได้กลิ่นอายท้องนา แค่เห็นภาพก็คิดถึงบ้านแล้ว

วัตถุดิบ

– หน่อไม้สดต้มแล้ว 500 กรัม

– เนื้อสัตว์ 300 กรัม

– ผักแขยง 1 กำมือ

– หอมแดง 3 หัว

– ตะไคร้ 2 ต้น

– พริก 5-6 เม็ด

– น้ำปลาร้าอ่านเพิ่มเติม

2 แกงไก่ใส่ผักแขยง

แกงไก่ผักแขยง ผักแขยง

2 แกงไก่ใส่ผักแขยง

เมนูนี้ได้ซดน้ำทีก็มีแฮง บวกกับกลิ่นของผักแขยงหอม ๆ น้ำลายไหลแล้วเจ้าค่ะ

วัตถุดิบ

– พริกขี้หนูสวน 11 เม็ด

– ข่าหั่นละเอียด 1 ช้อนโต๊ะ

– ตะไคร้ซอย 2 ต้น

– น้ำสต็อกไก่ 2 1/2 ถ้วย

– สะโพกไก่ลอกหนังหั่นชิ้นพอคำ 200 กรัม

– ข้าวเหนียวนึ่งปิ้งจนกรอบโขลก 2 ช้อนโต๊ะ

– น้ำปลา 1 ช้อนโต๊ะ

– น้ำปลาร้า 1 1/2 ช้อนโต๊ะอ่านเพิ่มเติม

3 ต้มปลานิลใส่ผักแขยง

ต้มปลานิลใส่ผักแขยง

3 ต้มปลานิลใส่ผักแขยง

สำหรับเมนูแนะนำสุดท้ายนี้ เป็นเมนูที่ทานง่ายไม่ว่าจะเด็กหรือผู้ใหญ่ก็สามารถทานได้ เนื้อปลานิ่ม ๆ ซดน้ำซุปอุ่น ๆ ตามเข้าไป หรือจะตักไปคลุกกับข้าวก็แสนจะน่ากิน นึกถึงสมัยวัยละอ่อนที่แม่ต้องวิ่งไล่ตามป้อนข้าวกันเลยทีเดียว แถมผักแขยงยังช่วยดับกลิ่นคาวปลาได้ดีอีกด้วย

วัตถุดิบ

– ปลานิล 1 ตัว

– ผักขะแยง 1 กำมือ

– ต้นหอม 2 ต้น

– ผักชี 2 ต้น

– ข่าหั่นแว่น 5 แว่น

– ตะไคร้ 2 ต้น

– ใบมะกรูด 5 ใบอ่านเพิ่มเติม

Back to top

เป็นอย่างไรกันบ้างคะ สำหรับความรู้ที่ SGE นำมาฝากกันในวันนี้ ได้รู้จัก “ผักแขยง” มากขึ้นในหลาย ๆ ด้าน สมุนไพรพื้นบ้านมากสรรพคุณแบบนี้อยากให้นักอ่านทุกท่านอนุรักษ์ไว้นะคะ แล้วพบกันใหม่บทความหน้าค่ะ <3

⭐⭐ หากชื่นชอบบทความของ SGE ⭐⭐

เครื่องซีลสูญญากาศ ถุงซีลสูญญากาศ ตู้อบลมร้อน เตาอบขนม
เครื่องซีลสูญญากาศ ถุงซีลสูญญากาศ ตู้อบลมร้อน เตาอบขนม

ฝากเยี่ยมชมสินค้า เพื่อเป็นกำลังใจให้ทีมงานเราด้วยนะคะ 🥺🙏🏻

23 พฤษภาคม 2024

โดย

จอมนอน

ความคิดเห็น (Comments)

guest
0 Comments
โหวตสูงสุด
ใหม่สุด เก่าสุด
Inline Feedbacks
ดูความคิดเห็นทั้งหมด