ผักชี 🍀 ที่เราเห็นบ่อย ๆ นั้น มักใช้ที่จะใช้โรยหน้าบนอาหารประเภทต่าง ๆ ไม่ว่าจะต้มยำ ข้าวต้ม หรืออีกหลาย ๆ ประเภท ผักชีไทย จะมีความหอมเฉพาะตัว แต่นอกจากจะตกแต่งหน้าตาให้อาหารนั้นน่ารับประทานแล้ว ยังมีประโยชน์อีกหลายต่อร่างกายอีกด้วย และไม่ได้เป็นแค่ผักที่เป็นเครื่องเคียง หรือเป็นแค่ผักชีโรยหน้าที่ต้องโดนเขี่ยทิ้งจากจาน อีกต่อไปถ้าได้รับทราบถึงประโยชน์ที่มีแบบที่คุณอาจคาดไม่ถึง

และรู้ไหมว่า? ผักชีไทย เปี่ยมด้วยสรรพคุณหลายอย่าง ตั้งแต่รากจรดใบ ตาม SGE ไปทำความรู้จัก ผักชี ให้มากขึ้นกันเลยดีกว่า

ผักชี คืออะไร?

ผักชี เป็นพืชสมุนไพร มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ผักชีไทย คือ ผักที่มีสีเขียวทั้งต้น มีส่วนรากเป็นสีขาว หาทานได้ตลอดปี ผักชีไทยทุกส่วนนั้น สามารถนำมาเป็นเครื่องเทศปรุงอาหาร และเป็นยารักษาโรค หรือเป็นน้ำกระสายยา และสามารถนำมาใช้ประกอบอาหารหลากหลายชนิดได้ แต่ที่นิยมที่สุด คือ การนำผักชีมาโรยหน้าอาหาร ซึ่งสามารถช่วยเพิ่มสีสัน และแต่งกลิ่นให้อาหารน่ารับประทานมากขึ้นนั่นเอง

ผักชีไทย มีถิ่นกำเนิดแถวเขตร้อน อย่างแถบเมดิเตอร์เรเนียน หรือเองเซียตะวันตก สำหรับประไทย แหล่งปลูกผักชีที่มาก ๆ ได้แก่ ราชบุรี กรุงเทพและนครปฐม

ประโยชน์ และโทษของผักชี

ผักชีไทย ไม่ใช่แค่มีดีเพียงโรยหน้า แต่มีประโยชน์มากมายเพราะในผักชี อุดมไปด้วยวิตามินซี, วิตามินเค และโปรตีน ยังมีส่วนช่วยในการดูแลสุภาพอีกด้วย

• ผักชีไทย สามารถลดระดับของคอเลสเตอรอล ประเภทที่ไม่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และเสริมสร้างการผลิตคอเลสเตอรอลที่ดีต่อร่างกายให้เหมาะสมกับความต้องการ  ช่วยเสริมระบบการย่อยอาหาร และมีสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ช่วยต่อต้านมะเร็งได้อีกด้วย

• รากผักชี เป็นเครื่องเทศที่นิยมนำมาหมักเนื้อสัตว์ เพื่อดับกลิ่นคาว และเพิ่มความหอม โดยเฉพาะอาหารที่ปิ้งย่าง รากผักชี ยังมีประโยชน์ช่วยไล่พิษไข้เหือด หิด อีสุกอีใส

• ลำต้น และใบ มีสารอาหารอย่างโพแทสเซียม, แคลเซียม และไฟเบอร์  มีสรรพคุณที่ช่วยป้องกันหวัด, ช่วยขับเหงื่อ, บรรเทาอาการแก้ไอ, สลายเสมหะ ขับลมแก้ท้องอืด, ช่วยย่อยอาหาร, บรรเทาอาการคัน โดยให้นำผักชี มาตำแล้วนำไปโปะบริเวณที่คันได้

• เมล็ดผักชี หรือลูกผักชี โดยลูกผักชี มีสารต้านอนุมูลอิสระ, ช่วยบรรเทาอาการอักเสบ, ปรับระดับน้ำตาลในเลือด, ช่วยสลายไขมัน และช่วยขับลมแก้ท้องอืด ใช้อุดแก้ปวดฟันได้ หรือหากใครที่มีอาการแฮงค์เอาท์จากการเมาเหล้า เพียงแค่เคี้ยวลูกผักชีก็ช่วยแก้ได้

คนไทยรู้จักนำผักชีทุกส่วนมาใช้เป็นเครื่องเทศปรุงอาหาร และเอามากินสด ๆ ก็ได้ เพราะในผักชีนั้น มีวิตามินซีสูงถึง 70-90 มิลลิกรัม ต่อ 100 กรัม ดังนั้น หากเรากินผักชีสด ๆ ขอรับรองว่าได้ประโยชน์ และดีแน่นอน 👍

ข้อแนะนำ และข้อควรระวัง

1. สำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคไต ควรทานแค่พอเหมะ เพราะผักชีไทย มีโพแทสเซียมสูง จะเป็นอันตรายกับผู้ป่วยได้
2. ผู้ป่วยที่มีอาการภูมิแพ้ ควรระวังการแพ้พืชวงศ์ผักชี หรือใครที่แพ้ คึ่นช่าย, ยี่หร่า, กระเทียม, หอมใหญ่ จำเป็นต้องระวังอย่างสูง เพราะอาจเกิดการแพ้ได้อาการแพ้ที่พบได้ คือ ผื่นคัน ตาอักเสบ แสบเยื่อบุจมูก
3. ในคนที่ปัญหาเกี่ยวกับช่องปาก เช่น มีกลิ่นปาก ฟันผุ หรือเป็นคนที่มีกลิ่นตัวแรง กลิ่นรักแร้แรง หรือเป็นฝี ไม่ควรกินผักชี เพราะจะทำให้กลิ่นต่าง ๆ หรือมีอาการรุนแรงขึ้น

โทษของผักชี

มีคำเตือนเกี่ยวกับการกินผักชีมากเกินไปเหมือนกันว่า หากกินมากจนเกินไป อาจจะทำให้กลิ่นตัวแรง เพราะกลิ่นผักชีจะฝังตัวแน่น และมีอาการตาลาย ความจำไม่ค่อยดี ลืมง่าย ทั้งนี้ เพราะในผักชีมีสารประกอบพวกน้ำมันหอมระเหยต่าง ๆ อยู่มาก และสารประกอบต่าง ๆ บางตัวมีฤทธิ์ต่อระบบประสาท (จากหลักฐานข้อมูลพบว่า มีผู้ค้นพบในห้องทดลอง) แต่สำหรับเรานั้น หากกินกันจริง ๆ คงไม่ถึงขนาดฟาดเอาเป็นกะละมัง ซึ่งก็น่าจะได้แต่ข้อดี และมีประโยชน์แน่นอน

นอกจากผักชีไทยแล้ว ยังมีผักชีอะไรอีกไหม?

หลาย ๆ คนอาจจะคุ้นเคยแต่คำว่า ผักชี ผักชีไทย แต่เราก็ยังมีผักชีอื่น ๆ อีกด้วยนะ ดังนี้

• ผักชีลาว (Dill)

ผักชีลาวมีลักษณะเป็นก้านเล็กผอม มีใบเรียว เป็นฝอยเหมือนขนนก มีดอกขนาดเล็กสีเหลืองเป็นช่อ สำหรับอาหารเอเชีย จะพบมากในแกงลาว เช่น แกงอ่อม หรือใส่ในห่อหมก มีสรรพคุณในการดับคาวปลา จึงนิยมนำมาโรยในอาหารจานปลาด้วย นอกจากนั้น ยังใช้แต่งกลิ่น ชูกลิ่นในผักดอง น้ำซอส สตู ขนม จวบจนไปถึงเครื่องดื่มอีกด้วย

ในเมนูอาหารตะวันตก น่าจะคุ้นเคยกับคำว่า ดิล (Dill) เพราะเป็นผักที่ใช้ใส่ผสมในเมนูปลา หรือเครื่องเคียงประเภทมันฝรั่ง สลัด น้ำซอส และซุป ที่มีส่วนผสมของครีม พูดแล้วก็นึกถึง เมนูสเต็กแซลมอน กับผักดิลของร้านอาหาร ที่มีเครื่องเคียงเป็นมันฝรั่งบดหยาบ ผสมกับผักชีลาว และนำไปอบเป็นก้อน ๆ นั่นเอง

• ผักชีฝรั่ง (Culantro)

ผักชีฝรั่ง หรือ Culantro มีชื่อภาษาอังกฤษที่ชวนให้สับสนกับผักชี Cilantro อยู่ไม่น้อย แต่ผักชีฝรั่งนี้ มีลักษณะหน้าตาต่างจากผักชี และผักชีลาวโดยสิ้นเชิง เพราะจะมีลักษณะเป็นใบสีเขียว เรียวยาว และขอบหยัก ต้นกำเนิดของผักชีฝรั่ง อยู่ที่แถบเม็กซิโก และทั่วทวีปอเมริกาใต้ จึงเป็นผักในเมนูอาหารของผู้คนในแถบนั้น และยังนิยมนำมาใช้ประกอบอาหารทางแถบเอเชียใต้ และเอเชียอาคเนย์อย่างแพร่หลาย อย่างอาหารไทย ลาว เวียดนาม อินเดีย ฯลฯ

แม้ว่าผักชี และผักชีลาว จะมีรสชาติ และกลิ่นที่เข้ากันได้ดีกับอาหารรสเปรี้ยว แต่ผักชีฝรั่งจะมีรสชาติที่ติดซ่า ๆ เย็น ๆ มากกว่า ประโยชน์ใช้สอยของผักชีฝรั่งจะพบได้มากในการนำมาปรุงรส และตกแต่งสวยงาม เราจะพบกับผักชีฝรั่งในรูปแบบที่หั่นฝอยเป็นเส้นบาง อย่างที่พบเห็นได้บ่อยในเมนูเฝอ โรยมาบนหน้าอาหารประเภทแกงเผ็ด หรือหั่นหยาบ ๆ ใส่ในต้มยำ ลาบ ผัดเผ็ดต่าง ๆ เป็นต้น

เมื่อรู้ถึงประโยชน์ต่าง ๆ ของผักชีแล้ว ถึงแม้ผักชีจะมีกลิ่นเฉพาะตัวที่ค่อนข้างฉุน แต่ไม่ต้องกังวลไป กลิ่นผักชีที่ว่าจะถูกขับออกมาทางปัสสาวะ หากไม่ทานในปริมาณที่มากเกินไป จะไม่ทำให้ตัวเหม็นอย่างที่หลายคนอาจจะเคยได้ยินกันแน่นอน และการจะหันมาทานผักชีกันอย่างจริงจังเป็นกำ ๆ ก็ไม่ควรทานมากเกินไป เพราะไม่ว่าอาหารชนิดใดที่ว่าดี หากทานมากเกินไปก็เป็นโทษได้ทั้งนั้นจ้า 🥰

สามารถติดตาม บทความอื่นๆ ได้ที่นี่